FIZJOTERAPIA
Fizjoterapia Jest to nauka o metodach leczenia środkami naturalnymi, opartymi na różnych formach energii fizycznej, występującej w środowisku człowieka, takich jak ruch, bodźce termiczne, kinetyczne, mechaniczne, elektryczne, świetlne oraz chemiczne. Jest częścią rehabilitacji, a składa się z działań mających na celu przyspieszenie rekonwalescencji oraz ułatwienie choremu powrotu do sprawności i możliwości spełniania codziennych czynności. Jako dyscyplina naukowa, ma ścisły związek z bioetyką, a szczególnie z aksjologią, czerpie informacje z nauk o kulturze fizycznej, nauk behawioralnych i społecznych.
Fizjoterapia oznacza także leczenie nieprawidłowości układów: mięśniowego, mięśniowo-szkieletowego, sercowo-naczyniowego i oddechowego. Pacjenci bardzo często zwracają się o pomoc do fizjoterapeuty z uwagi na: złamania lub uszkodzenia stawów, uraz czaszkowo-mózgowy lub wielonarządowy, osteoporozę bądź zwyrodnienie stawów, schorzenia przewlekłe, przebyty udar mózgu bądź zaburzenia po urazie rdzenia kręgowego, przebyty zawał serca, zmagają się z zespołem cieśni kanału nadgarstka czy łokciem tenisisty, mają uszkodzone dno miednicy, obrzęk limfatyczny itp.Metody stosowane w fizjoterapii zaliczane są do tzw. naturalnych metod leczniczych z dwóch powodów: działają na naturalne, czyli fizjologiczne mechanizmy homeostazy (tj. wewnętrznej równowagi organizmu), oraz stanowią naturalny składnik środowiska zewnętrznego. W piśmiennictwie spotykane są różne synonimy fizjoterapii, takie jak fizjatria, fizykoterapia, medycyna fizykalna lub terapia fizykalna. Jak tłumaczy fizjoterapeutka, wszystkie te pojęcia wywodzą się z tego samego słowa „physis” oznaczającego w języku greckim naturę, przyrodę, natomiast „therapeia” oznacza leczenie.
Fizjoterapia jako metoda leczenia wykorzystuje bodźce fizyczne, takie jak działanie niskiej i wysokiej temperatury, różnych rodzajów promieniowania czy prądu elektrycznego. W zależności od rodzaju stosowanego zabiegu może zapewniać różne efekty lecznicze.
Do najważniejszych zabiegów fizykalnych należą:
- Elektroterapia, czyli tzw. elektrolecznictwo – wykorzystuje działanie różnego rodzaju prądów o zróżnicowanym natężeniu: prąd stały, średniej częstotliwości, wielkiej częstotliwości oraz prądy o zmiennych częstotliwościach. Ich głównym zadaniem jest złagodzenie bólu i poprawa ukrwienia tkanek, które w danym momencie są poddane stymulacji. Dzięki temu zabiegi zmniejszają napięcie mięśni, przyspieszają regenerację tkanek i wchłanianie się obrzęków. Wskazaniem do stosowania tej metody są przewlekłe oraz ostre bóle kręgosłupa, dyskopatie, nerwobóle, choroby zwyrodnieniowe stawów, rwa kulszowa, stany po złamaniach, a także różnego rodzaju obrzęki.
- Magnetoterapia – zabiegi wykorzystują lecznicze działanie pola magnetycznego, które wnika w głąb ciała, a dzięki temu dociera do każdej komórki. Oddziałując na struktury błon komórkowych sprawia, że do komórek łatwiej przedostają się tlen oraz substancje odżywcze. Zabiegi przyspieszają regenerację tkanek, mają działanie przeciwzapalne, a także łagodzące ból. Głównymi wskazaniami do zabiegów z użyciem pola magnetycznego są osteoporoza, stany po złamaniach i urazach kości, nadciśnienie tętnicze, reumatyzm oraz choroby skóry.
- Laseroterapia – istotą tej metody jest działanie na określony obszar ciała wiązką spolaryzowanego promieniowania w taki sposób, aby jego pochłanianie, czyli absorpcja, było skuteczne. Wyróżniamy 3 różne grupy laserów: niskoenergetyczny (o mocy 1-6 mW); średnioenergetyczny (moc 7-500 mW); wysokoenergetyczny (>500mW). Zadaniem laseroterapii jest łagodzenie stanów zapalnych, przyspieszanie i optymalizowanie gojenia się ran i owrzodzeń oraz trudno gojących się ran, leczenie schorzeń przeciążeniowych (np. zapalenie ścięgna Achillesa, łokieć tenisisty, zespoły bólowe odcinka lędźwiowego), a także przyspiesza gojenie się złamań kości.
- Zabiegi ultradźwiękami – wykorzystują drgania mechaniczne o częstotliwości wyższej niż 20 tys. Hz. W rehabilitacji stosuje się te z zakresu od 0,8 do 3 MHz. Podczas zabiegów z wykorzystaniem ultradźwięków dochodzi do efektu termicznego(tkanki są rozgrzewane) oraz głębokiego mikromasażu tkankowego. Działają przeciwbólowo, rozszerzają naczynia krwionośne, zmniejszają napięcie mięśniowe, hamują procesy zapalne, a także wpływają na płyny ustrojowe – przyspieszają wchłanianie tkankowe. Pozwalają leczyć m.in. ostrogi piętowe czy choroby zwyrodnieniowe stawów oraz kręgosłupa, niwelują obrzęki o charakterze limfatycznym, blizny oraz krwiaki.
- Krioterapia, czyli tzw. leczenie zimnem – polega na znacznym zmniejszeniu temperatury danej okolicy na ciele. Składa się z dwóch etapów. W pierwszym z nich (etap zimnolecznictwa), występuje spowolnienie przepływu krwi, a także tempa przemiany materii. W kolejnym etapie dochodzi do szybkiego rozszerzenia naczyń krwionośnych, przez co przepływ krwi jest bardziej dynamiczny. W konsekwencji dochodzi do niwelowania stanów zapalnych, znacznego zmniejszenia dolegliwości bólowych, przyspieszenia metabolizmu w tkankach, zmniejszenia obrzęków oraz poprawy samopoczucia. Wskazaniami do wykonywania tego rodzaju zabiegów są zapalenia mięśni oraz ścięgien, urazy pooperacyjne, dna moczanowa, zespół bolesnego barku, naderwanie ścięgien i uszkodzenie mięśni, a także krwiaki i obrzęki.